W tym miejscu przedstawiamy przegląd obszernej historii Grupy Postępowego Sojuszu Socjalistów i Demokratów w Parlamencie Europejskim (Grupa S&D), która odegrała kluczową rolę w kształtowaniu polityki Parlamentu Europejskiego od czasu jej powstania w 1953 roku. Grupa S&D odcisnęła niezatarty ślad na politycznym krajobrazie Unii Europejskiej, wraz ze znaczącymi kamieniami milowymi, które wpłynęły na organizację i kierunek Grupy. Powstała w 1953 roku jako Grupa Socjalistyczna we Wspólnym Zgromadzeniu Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali, Grupa S&D stała się obecnie jedną z najbardziej wpływowych grup politycznych w Parlamencie Europejskim.
Zdjęcie: Ministrowie spraw zagranicznych podpisujący traktat paryski, 1951 r.
We wczesnych latach pięćdziesiątych Robert Schuman zaproponował plan budowy Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali (EWWiS), która ostatecznie rozwinęła się i przekształciła w Unię Europejską. Socjalista Paul-Henri Spaak z Belgii został pierwszym przewodniczącym Wspólnego Zgromadzenia EWWiS.
W tym samym okresie europejscy socjaliści ponownie nawiązali ze sobą więzi i stali się znani jako Międzynarodówka Socjalistyczna. Organizacja ta powołała Grupę Studyjną ds. Jedności Europejskiej, a po spotkaniach w okresie pomiędzy lipcem 1951 r. a sierpniem 1952 r. Komisja Specjalna uzgodniła dziesięciopunktową politykę wobec Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali, wyznaczając pierwszą ponadnarodową politykę partii socjalistycznej w zakresie integracji europejskiej.
W wyniku tego we wrześniu 1952 roku została założona Grupa Socjalistyczna we Wspólnym Zgromadzeniu Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali przez partie krajowe sześciu państw członkowskich. W ciągu roku Grupa Socjalistyczna utworzyła prezydium i stały sekretariat w Luksemburgu, a Guy Mollet (SFIO, Francja) został wybrany na przewodniczącego Grupy. Nastąpiło to po precedensie, jaki stanowiła współpraca nawiązana w ramach Międzynarodówki Socjalistycznej i Zgromadzenia Konsultacyjnego Rady Europy.
Zdjęcie: Paul Henri Spaak i Guy Mollet, 1953 r.
W połowie lat pięćdziesiątych rozpoczęły się negocjacje w sprawie dwóch nowych traktatów, dotyczących Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (EWG) i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (EURATOM). Oprócz Schumana w tworzenie traktatów EWG i EURATOM zaangażowanych było kilku innych wybitnych polityków. Na przykład Paul-Henri Spaak odegrał kluczową rolę w negocjacjach i był jednym z architektów Traktatu Rzymskiego.
W 1957 r. podpisany został Traktat Rzymski, który oficjalnie ustanowił EWG i położył podwaliny pod przyszłą Unię Europejską. Grupa Socjalistyczna odegrała kluczową rolę, opowiadając się za silniejszym wymiarem społecznym tego traktatu, co ostatecznie doprowadziło do włączenia do niego postanowień dotyczących polityki społecznej i praw pracowniczych. Jednym z takich środków był Europejski Fundusz Społeczny, który zapewnił wsparcie finansowe dla programów socjalnych i programów w zakresie zatrudnienia w całej Unii Europejskiej. Socjaliści opowiedzieli się również za zniesieniem barier handlowych, ale wyłącznie z gwarancjami ochrony dla europejskich pracowników. Był to znaczący krok na rzecz stworzenia jednolitego europejskiego rynku, koncentrującego się na prawach socjalnych.
W 1965 r. podpisano Traktat Fuzyjny, który połączył instytucje Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali, EWG i EURATOM w jeden podmiot zwany Wspólnotami Europejskimi. Grupa Socjalistyczna poparła ten traktat, który pomógł stworzyć bardziej zjednoczoną i zintegrowaną Europę.
W ciągu pierwszych 16 lat swojego istnienia Grupa Socjalistyczna miała sześciu przewodniczących. Byli nimi: Guy Mollet, Hendrik Fayat, Pierre Lapie, Willi Berkelbach, Käte Strobel i Francis Vals.
Zdjęcie: Traktat Fuzyjny, 1965 r.
Przez całe lata 70. Grupa Socjalistyczna aktywnie propagowała ideę unii gospodarczej i walutowej, a w 1972 r. Grupa przedstawiła własny plan budowy unii walutowej w Europie.
W 1973 r. Wielka Brytania, Irlandia i Dania przystąpiły do Wspólnot Europejskich, co doprowadziło do rozszerzenia Grupy Socjalistycznej. Pod koniec dekady odbyły się pierwsze bezpośrednie wybory do Parlamentu Europejskiego, a Grupa Socjalistyczna stała się drugim co do wielkości ugrupowaniem w Parlamencie.
W 1974 r., po utworzeniu Parlamentu Europejskiego, Grupa zmieniła swoją nazwę na Grupę Socjalistyczną w Parlamencie Europejskim. W tym okresie Grupa Socjalistów działała na rzecz wspierania pokoju i demokracji na całym świecie. Grupa była głośnym przeciwnikiem wojny w Wietnamie oraz wspierała wysiłki na rzecz zakończenia konfliktu. Grupa wspierała również ruchy na rzecz demokracji w Hiszpanii i Portugalii, które doprowadziły do obalenia autorytarnych reżimów w tych krajach.
Głównymi punktami zainteresowania socjalistów w latach 70. były: rozwój społecznego wymiaru Wspólnoty Europejskiej; prawo do pracy poprzez zapewnienie pełnego zatrudnienia; wspólnotowa polityka przemysłowa; bardziej ludzkie środowisko dzięki wspólnym normom w dziedzinie zdrowia i bezpieczeństwa; zabezpieczenie społeczne poprzez standaryzację świadczeń socjalnych; podział dochodów i wykorzystanie aktywów poprzez wspólnotową politykę w dziedzinie dochodów.
Zdjęcie: Felipe González, Willy Brandt i Olof Palme, 1976 r.
Wczesne lata 80. były naznaczone kryzysami gospodarczymi i pojawieniem się w całej Europie nowych prawicowych partii uprawiających politykę ukierunkowaną na poszczególne kraje. W odpowiedzi partie socjalistyczne na szczeblu krajowym zjednoczyły się przeciwko tej nowej fali partii prawicowych. W 1981 r. Grupa Socjalistyczna powiększyła się, kiedy więcej lewicowych partii przystąpiło do Parlamentu Europejskiego i poparło integrację europejską.
W 1984 r. Grupa Socjalistyczna poparła socjalistę Jacquesa Delorsa na przewodniczącego Komisji Europejskiej, co zapoczątkowało bliskie stosunki pomiędzy nimi. Pierwsza kadencja Delorsa charakteryzowała się znaczącym wkładem we Wspólnotę Europejską; jednym z osiągnięć było poparcie dla utworzenia jednolitego europejskiego rynku. Odegrał on kluczową rolę w negocjacjach w sprawie Jednolitego Aktu Europejskiego z 1986 r., którego celem było usunięcie barier dla handlu, kapitału i pracy w całej UE. Stworzenie jednolitego rynku pomogło pobudzić wzrost gospodarczy i stworzyć nowe miejsca pracy w wielu europejskich krajach, co z kolei pozytywnie wpłynęło na politykę społeczną.
W 1989 r. Grupa poparła kandydaturę Jacques'a Delorsa na drugą kadencję na stanowisku przewodniczącego Komisji Europejskiej i został on ponownie wybrany. Grupa poparła również rozszerzenie Wspólnot Europejskich o nowe państwa członkowskie z Europy Południowej.
Zdjęcie: Socjalistyczni eurodeputowani prowadzący kampanię na rzecz Europejskiej Karty Społecznej, 1989 r.
W okresie tym Grupa Socjalistyczna nadal promowała socjaldemokratyczną politykę oraz wspierała proces integracji europejskiej. Jedną z głównych kwestii znajdujących się w agendzie socjalistów było odradzanie się nacjonalizmu, ksenofobii i rasizmu wobec imigrantów przybywających do krajów WE. Grupa PES odpowiedziała na te wyzwania, promując polityki mające na celu pogłębianie spójności i integracji społecznej, w tym wspieranie środków służących zwalczaniu dyskryminacji i promowaniu różnorodności, a także wysiłków na rzecz poprawy dostępu do edukacji, szkoleń i możliwości zatrudnienia dla imigrantów i innych marginalizowanych grup.
W 1992 r. podpisano Traktat z Maastricht, tworzący Unię Europejską i ustanawiający ramy gospodarczej i politycznej integracji. Grupa Socjalistyczna odegrała aktywną rolę w negocjacjach poprzedzających traktat i poparła jego przyjęcie. W listopadzie tego samego roku narodziła się Partia Europejskich Socjalistów (PES), ponadnarodowa organizacja socjalistyczna złożona z członków europejskich partii socjalistycznych. W konsekwencji Grupa Socjalistyczna została przemianowana na Grupę Partii Europejskich Socjalistów (Grupa PES), aby zademonstrować związek łączący obie te organizacje.
Przed wyborami w 1994 r. Grupa PES skupiała się na siedmiu kluczowych obszarach nowej Unii Europejskiej: tworzeniu nowych miejsc pracy, równouprawnieniu płci, ochronie środowiska i konsumentów, tworzeniu pokoju i bezpieczeństwa, uregulowaniu imigracji i walce z rasizmem, zwalczaniu przestępczości zorganizowanej oraz pracy na rzecz demokracji. Grupa PES zdobyła znaczną liczbę mandatów i stała się największą grupą, a jej przewodniczącą została Pauline Green (Wielka Brytania).
Idea wspólnej waluty była popierana przez socjalistów już kilkadziesiąt lat wcześniej, dlatego też Grupa PES w tym okresie popierała wprowadzenie euro jako wspólnej waluty dla Unii Europejskiej, która miała powstać kilka lat później. Grupa PES, mocno wierząca w rozszerzenie UE, odegrała po latach znaczącą i aktywną rolę w procesie akcesyjnym nowych państw członkowskich z Europy Środkowej i Wschodniej. Opowiadając się za ich integracją i wspierając ją, Grupa odegrała kluczową rolę w postępie integracji europejskiej, wspieraniu stabilności i promowaniu dobrobytu w tym regionie.
Zdjęcie: Podpisanie traktatu z Maastricht, 1992 r.
Ataki terrorystyczne z 11 września miały znaczący wpływ na światową politykę, a zmiany te nie ominęły UE. Jednym ze skutków tych ataków było to, że Grupa PES, partia polityczna na poziomie UE, na pierwszym miejscu umieściła globalną współpracę i wymianę kulturalną. W tym samym czasie w Parlamencie UE pojawiły się skrajnie prawicowe partie populistyczne, które kładły nacisk na politykę krajową i politykę antyimigracyjną. Trend ten był widoczny w przypadku powstania populistycznych partii w takich państwach członkowskich UE, jak Wielka Brytania, Dania i Holandia.
W 2004 r. Martin Schulz objął stanowisko przewodniczącego Grupy PES, która ponownie stała się drugą co do wielkości grupą polityczną w Parlamencie Europejskim. Aby podkreślić pracę parlamentarną grupy i odróżnić się od PES, zmieniono jej nazwę na Grupę Socjalistyczną w Parlamencie Europejskim. Później, w 2009 roku, grupa przeszła kolejną zmianę nazwy, stając się Grupą Postępowego Sojuszu Socjalistów i Demokratów w Parlamencie Europejskim (Grupa S&D), co odzwierciedliło chęć większej integracji krajowych partii członkowskich.
W 2000 r. Konwent Europejski zaproponował przyjęcie Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej, a proces jej opracowywania trwał aż do czasu włączenia jej do Traktatu Lizbońskiego w 2009 r. Przez cały ten okres socjaliści byli zdecydowanymi orędownikami Karty. Ich wysiłki przyczyniły się do wynegocjowania treści Karty oraz zapewnienia włączenia jej do ostatecznej wersji Traktatu. Od tego czasu Karta stała się kluczowym dokumentem w zakresie ochrony i wspierania praw podstawowych w Unii Europejskiej.
Zdjęcie: Były eurodeputowany Jo Leinen i były przewodniczący Grupy S&D, Martin Schulz, 2001 r.
W latach 2010-2019 Grupa S&D w dalszym ciągu odgrywała znaczącą rolę w kształtowaniu polityki europejskiej. W 2010 r. Grupa zdecydowanie opowiedziała się za wprowadzeniem podatku od transakcji finansowych, który miał na celu ograniczenie spekulacji i zasilenie budżetu UE. W tym samym okresie Grupa S&D poparła ustanowienie Europejskiego Mechanizmu Stabilności, aby zapobiegać przyszłym kryzysom finansowym oraz chronić państwa członkowskie i zapewniać im pomoc.
W 2014 r. Grupa odegrała kluczową rolę w wyborze Jeana-Claude'a Junckera na przewodniczącego Komisji Europejskiej; był to pierwszy przypadek wyboru przewodniczącego Komisji na podstawie wyników wyborów do Parlamentu Europejskiego. W okresie tym Grupa S&D odegrała również znaczącą rolę w propagowaniu sprawiedliwości społecznej i praw pracowniczych; naciskała także na budowę silniejszej i bardziej spójnej Unii Europejskiej.
Następcami Martina Schultza na funkcji przewodniczącego Grupy S&D do czasu wyborów w 2019 r. byli Hannes Swoboda, Gianni Pittella i Udo Bullmann.
Grupa S&D, której przewodniczy obecnie Iratxe García Pérez, utrzymała swoją pozycję drugiej co do wielkości grupy politycznej w Parlamencie Europejskim po wyborach w 2019 r. Jednym z kluczowych priorytetów Grupy S&D w kadencji 2019-2024 było wdrożenie Europejskiego Zielonego Ładu, którego celem jest osiągnięcie przez UE neutralności pod względem emisji dwutlenku węgla do 2050 r. Grupa S&D pracuje również nad promowaniem uczciwego i sprawiedliwego przejścia na gospodarkę niskoemisyjną; takiego przejścia, które zapewni, że pracownicy i społeczności nie zostaną pozostawieni w tyle.
Zdjęcie: Były przewodniczący Grupy S&D, Hannes Swoboda, były prezydent Francji, François Hollande i przewodniczący Parlamentu Europejskiego, Martin Schulz, 2013 r.
Grupa S&D w Parlamencie Europejskim była bardzo aktywna w obecnej kadencji. W tym okresie Grupa była zaangażowana w szereg ważnych inicjatyw i polityk, takich jak Zielony Ład, Akt o Usługach Cyfrowych oraz reakcja na pandemię COVID-19.
W 2020 r. Grupa skupiła się na reagowaniu na pandemię, opowiadając się za skoordynowaną reakcją UE i środkami wspierającymi w celu ochrony obywateli i pracowników. W 2021 r. Grupa S&D odegrała kluczową rolę w przyjęciu rezolucji Parlamentu Europejskiego wzywającej do zawieszenia patentów na szczepionki przeciwko COVID-19 w celu zwiększenia globalnego dostępu do szczepionek. Grupa była również aktywna we wspieraniu sprawiedliwości społecznej i zrównoważonego rozwoju, opowiadając się na przykład za Funduszem na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i naciskając na przyjęcie ambitnych celów klimatycznych.
W 2022 roku sytuacja na Ukrainie uległa pogorszeniu, kiedy rosyjskie siły rozpoczęły brutalną inwazję, naruszając suwerenność i integralność terytorialną tego kraju. Ta agresja ze strony Rosji spotkała się z powszechnym potępieniem społeczności międzynarodowej, a Unia Europejska odpowiedziała szeregiem działań wspierających Ukrainę i wywierających presję na Rosję Putina.
Grupa S&D jako jedna z największych grup politycznych w Parlamencie Europejskim szczególnie głośno potępiła działania Rosji i wspierała Ukrainę. Grupa konsekwentnie wzywała do nałożenia sankcji na Rosję i zajęcia przez UE zdecydowanego stanowiska na rzecz wspierania suwerenności Ukrainy. Obejmuje to działania wspierające pogłębianie więzi politycznych i gospodarczych między obydwoma regionami, a także udzielanie pomocy humanitarnej osobom dotkniętym konfliktem we wschodniej Ukrainie.
Sprawdź listę naszych najważniejszych priorytetów tutaj
Zdjęcie: Przewodnicząca Grupy S&D, Iratxe García Pérez, w Parlamencie
Film z okazji 70. rocznicy powstania Grupy S&D świętuje naszą 70-letnią podróż i zaangażowanie na rzecz sprawiedliwości społecznej. Film ten podkreśla nasze osiągnięcia w kwestii promowania równości, sprawiedliwości i postępu w Europie i poza nią; chodzi m. in. o legislację dotyczącą praw pracowniczych, równości płci i ochrony środowiska. Obejrzyj film, aby zobaczyć inspirujące przesłanie nadziei i postępu na rzecz bardziej sprawiedliwej i równej przyszłości.
Enrique Barón Crespo, były przewodniczący Grupy Socjalistów i Demokratów, opowiada nam o znaczeniu Grupy w ostatnich latach oraz roli, jaką powinna ona odgrywać w przyszłości, w ramach obchodów 70. rocznicy powstania Grupy Socjalistów i Demokratów w Parlamencie Europejskim.
Odkryj bogatą historię Grupy S&D dzięki temu urzekającemu pokazowi slajdów wideo. Wybierz się w podróż przez ostatnie 70 lat, aby zobaczyć wkład Grupy S&D w rozwój Unii Europejskiej, od jej powstania w 1953 r. do dnia dzisiejszego. Film ten przedstawia historyczne fotografie kluczowych chwil, takich jak podpisanie Traktatu Rzymskiego i ustanowienie Parlamentu Europejskiego, a także zdjęcia wybitnych postaci, które odegrały znaczącą rolę w rozwoju Grupy S&D. Obejrzyj pokaz slajdów i zwróć uwagę na zaangażowanie Grupy S&D w walkę o sprawiedliwość społeczną, równość i demokrację w Europie.